OLD TRAFFORD (Manchester – İNGİLTERE)

Old Trafford Stadyumu İngiltere’nin en eski ve Premier League’in köklü takımlarından Manchester United’ın iç saha maçlarını oynadığı stadyumdur. Wembley Stadyumu’ndan sonra Birleşik Krallık sınırları içerisinde bulunan en büyük kapasiteli ikinci futbol stadyumudur. 75.653 kişi kapasiteli stadyumun mülkiyeti Manchester United FC’ye aittir.

5 Mart 1878 tarihinde demiryolu işçileri tarafından “Newton Heath LYR Football Club” ismi ile kurulan kulüp ilerleyen yıllarda ekonomik olarak darboğaza girip kapanma noktasına kadar gelmiş, 24 Nisan 1902 tarihinde bir iş adamı tarafından satın alınarak ismi “Manchester United Football Club” olarak değiştirilmiştir. Manchester United 1878’den 1910’a kadar birkaç farklı stadyumda maçlarını oynamıştır. İlk stadyumları Manchester’ın kuzeydoğusunda yer alan “North Road Stadyumu”dur. Yaklaşık 15.000 kişi kapasiteye sahip stadyum 1878 yılından 1893 yılına kadar kullanılmıştır. Ancak genişlemeye uygun olmadığı anlaşılınca daha büyük bir stadyum aranmış ve “Bank Street Stadyumu” bulunmuştur. Bank Street Stadyumu ise yaklaşık 50.000 kişi kapasiteye sahiptir. Kulüp bu stadyumu da yeni stadyumları olan Old Trafford tamamlandığında terk etmiştir.

Old Trafford’un tarihteki yolculuğu 20. yüzyılın ilk yıllarında, 1909 yılının şubat ayında stadyumun kurulu olduğu arazinin satın alınmasıyla başlamaktadır. Mimar Archibald Leitch tarafından 100.000 kişi kapasiteli olarak tasarlanan stadyumun arsa ile birlikte maliyeti £60.000 olarak hesaplanmıştır. Ancak inşaat devam ederken bu rakamın yeterli olmayacağı anlaşılmış ve £30.000 daha takviye ödenek sağlanmıştır. Bir türlü kaynak problemini çözemeyen kulüp yönetimi çareyi kapasiteyi düşürmekte bulmuştur. 77.000 kişi kapasite ile 19 Şubat 1910 tarihinde proje tamamlanarak stadyumun açılışı yapılmıştır.

İkinci Dünya Savaşı’nın çetin geçtiği 1940 yılının son günlerinde kulüp ve taraftarlar adına çok talihsiz bir olay yaşanmıştır. İngiltere ile düşman saflarda yer alan Almanya’nın bombardıman uçakları 22 Aralık gecesi birçok hedefi bombalamıştır. Vurulan hedefler arasında Old Trafford Stadyumu da yer almıştır. Bombardıman sonrası stadyumda yapılan ilk incelemelerde ağır hasarların meydana geldiği ve stadyumun maç oynamaya elverişli olmadığı kanaatine varılmıştır. Bu olaydan sonra Manchester United iç saha maçları kentin diğer takımı olan Manchester City FC’nin “Maine Road Stadyumu”nda oynamak zorunda kalmıştır. Savaş sonrası yaralar sarılmış ancak Manchester United evine ancak 24 Ağustos 1949 tarihinde oynanan Bolton Wanderers maçı ile dönebilmiştir.

1950’li yıllarda kulüp stadyumun konforunu artırmak amacıyla birçok kez mini tadilatlar yapmıştır. Tadilatlar stadyum kapasitesini etkilemeyen, tribünlerin çatı ile kaplanması ve ışıklandırılması ile sınırlı kalmıştır. 1957 yılında stadyumun etrafına 4 adet çelik direk dikilerek ışıklandırılmıştır. Bunun neticesinde Old Trafford’da ilk gece maçı 25 Mart 1957 tarihinde Manchester United ile Bolton Wanderers arasında oynanmıştır. 1966 yılına gelindiğinde ise tribünlerin tamamı çatı ile kaplanarak kapalı hale getirilmiştir.

1970 yılına gelindiğinde İngiltere’de futbol taraftarlar açısından seyir zevki yüksek bir oyun olmaktan çıkıp hızlı bir yükselişle holiganizme dönüşmüştür. Old Trafford Tribünleri’nden sahaya atılan bir bıçak tribünler ile saha arasına çekilen tel örgünün sebebi olmuştur. Neredeyse ülkedeki bütün stadyumlara tel örgü uygulaması gelirken Old Trafford bu listenin başında yer almıştır. 1990 yılında ise stadyumun tamamı koltuklandırılmış ve kapasite 44.000 kişi kapasiteye kadar düşmüştür. 1996 Avrupa Futbol Şampiyonası öncesinde stadyumda yapılan tadilatlar neticesinde kapasite 55.000 kişiye yükselmiştir. Sir Alex Ferguson ile başarılar kazanan kulüp, stadyum kapasitesinin yeterli olmadığını düşünerek tadilatlar yapmış ve 2005 yılında stadyum bugünkü kapasitesi olan 75.653 kişiye yükseltilerek son şeklini almıştır.

Old Trafford Stadyumu 100 yılı aşkın tarihi boyunca birçok önemli futbol organizasyonuna ev sahipliği yapmıştır. Bunlardan ilki İngiltere’de düzenlenen 1966 FIFA Dünya Kupası’dır. 16 ülke milli takımının kupa mücadelesi verdiği turnuvada Old Trafford’un çimlerinde 3 grup maçı oynanmıştır. Portekiz, Macaristan, Brezilya ve Bulgaristan’ın olduğu 3. Grup’ta; Portekiz’in Macaristan’ı 3 – 1 ve Bulgaristan’ı 3 – 0 yendiği maçlarla Macaristan’ın Bulgaristan’ı 3 – 1 yendiği maç bu stadyumda oynanmıştır. Grup maçları tamamlandığında Portekiz 6 puanla lider, Macaristan 4 puanla ikinci olarak çeyrek finale adını yazdırmıştır. Pele’li Brezilya ise büyük bir sürprize imza atarak 2 puan toplamış ve puan alamayan Bulgaristan ile birlikte kupaya erken havlu atmıştır. Kupayı müzesine götüren takım ise Batı Almanya ile oynayan ve normal süresi 2 – 2 biten maçı uzatma devrelerinde attığı birer golle 4 – 2 kazanan ev sahibi İngiltere olmuştur.

1996 yılında ise İngiltere bu kez Avrupa Futbol Şampiyonası’nı düzenleme hakkını elde etmiştir. Milli Takımımız’ın da katıldığı turnuvada Old Trafford Stadyumu 3 grup, 1 çeyrek final ve 1 yarı final olmak üzere toplam 5 maça ev sahipliği yapmıştır. Almanya, Çek Cumhuriyeti, İtalya ve Rusya’dan oluşan C grubunda Almanya’nın Çek Cumhuriyeti’ni 2 – 0, Rusya’yı 3 – 0 yendiği ve İtalya ile 0 – 0 berabere kaldığı maçlar bu stadyumda oynanmıştır. Old Trafford’u adeta kendi stadyumu gibi kullanan Almanya, çeyrek finalde yine burada Hırvatistan’ı 2 – 1’lik skorla devirerek yarı finale çıkmıştır. Yarı finalde ise Çek Cumhuriyeti bu stadyumda bir sürprizi gerçekleştirerek son dünya şampiyonu Fransa’yı penaltı atışları sonucu dize getirmiş ve Wembley’deki finalin yolunu tutmuştur. Diğer yarı final karşılaşmasında ev sahibi İngiltere’yi penaltılarla geçen Almanya finalde Çek Cumhuriyeti’nin rakibi olmuştur. 30 Haziran 1996 tarihinde Wembley Stadyumu’nda oynanan final maçını Almanya altın golle 2 – 1 kazanarak kupanın sahibi olmuştur. Milli takımımız ise Portekiz, Hırvatistan ve Danimarka’nın olduğu D Grubu’nda gol dahi atamayarak 0 puanla sonuncu olmuş ve kupaya veda etmiştir.

UEFA’nın en prestijli organizasyonu olan Şampiyonlar Ligi’nin 2003 yılındaki finali Old Trafford’ta oynanmıştır. 28 Mayıs 2003 tarihinde AC Milan ve Juventus FC karşı karşıya gelmiştir. Normal süresi ve uzatma devreleri golsüz sona eren İtalya Derbisi’nde seri penaltı atışlarına geçilmiş ve gülen taraf Juventus’u 3 – 2 yenen Milan olmuştur.

Old Trafford Stadyumu Türk Takımları içinde ayrı bir öneme sahiptir. 1996 – 97 sezonunda Şampiyonlar Ligi’nde Manchester United ile Fenerbahçe aynı grupta yer almıştır. Şükrü Saraçoğlu Stadyumu’nda oynanan ilk maçı 2 – 0 kaybeden Fenerbahçe 16 Ekim 1996 tarihinde Old Trafford deplasmanında Manchester United’a rakip olmuştur. İlk 45 dakikası 0 – 0 tamamlanan maçta 79. dakikada sahneye çıkan Elvir Boliç ceza sahası dışından yaptığı aşırtma vuruşla Fenerbahçe’yi 1 – 0 öne geçirmiştir. Kalan dakikalarda başka gol olmayınca Fenerbahçe maçı 1 – 0 kazanmıştır. Ancak bu skor herkes için bir galibiyetten çok daha fazla şey ifade etmektedir. Çünkü Fenerbahçe rakibini yenerek yalnızca rövanşı almamıştır. Aynı zamanda Manchester United’ın “Avrupa Arenası”ndaki 40 yıllık yenilmezlik serisini de yerle bir etmiştir. Manchester United’ı sahasında yenen bir diğer takımımız ise Beşiktaş’tır. 2009 – 10 sezonunda Şampiyonlar Ligi’nde aynı gruba düşen temsilcimiz İnönü Stadyumu’nda oynanan ilk maçı 1 – 0 kaybetmiştir. 25 Kasım 2009 tarihinde Old Trafford’ta oynanan maçı Rodrigo Tello’nun 20. dakikada attığı golle 1 – 0 kazanmıştır.